ذخیره سازها برای رفع مشکلات ذخیره سازی اطلاعات در شبکه های کامپیوتری به وجود آمدند. هر ذخیره ساز دارای ویژگی های منحصر به فردی است که عموما بر اساس نوع کاربرد آن طراحی و ساخته می شود .
ذخیره ساز ها بر اساس نوع کاربرد به دو دسته SAN و NAS تقسیم می شوند.
NAS(Network Area Storage)
یک تجهیز ذخیره ساز ارزان قیمت که امکان انتقال اطلاعات بر روی شبکه های Ethernet را فراهم می سازد. این ذخیره ساز ها سخت افزار ضعیف تری نسبت به SAN دارند و به صورت File-Based قابل استفاده می باشند یعنی مکان استفاده از پروتکل های CIFS و NFS و iSCSI را فراهم می سازند لازم به ذکر است CIFS پروتکل انتقال اطلاعات در شبکه های مایکروسافت می باشد و NFS نیز پروتکل انتقال اطلاعات در شبکه های Linux می باشد.
تجهیزات NAS پیکربندی ساده تری نسبت به SAN دارند. در این تجهیزات کاربران به صورت همزمان امکان دسترسی به فایل ها و انتقال آن را دارا می باشند. با توجه به اینکه امنیت اطلاعات در تمامی تجهیزات ذخیره سازی از اهمیت بالایی برخوردار می باشد ، امکان استفاده تکنولوژی RAID در تجهیزات NAS وجود دارد.
یک از نقاط ضعف تجهیزات NAS، توان پردازشی پایین و توسعه پذیری آن می باشد. در صورتی که کاربران یک شبکه از تعداد مشخصی بیشتر شود توان عملیاتی NAS تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.
یکی از ایرادات NAS استفاده از بستر Ethernet می باشد این بستر به دلیل ویژگی های ذاتی Ethernet و سربار پردازشی که در بر روی پردازشگر قرار میدهد، دارای کیفیت بالایی در سرویس دهی نمی باشد. این بستر با افزایش فضای ذخیره شده و یا افزایش کاربران ، دچار افت توان عملیاتی شود .
SAN (Storage Area Network)
در این توپولوِژی انتقال اطلاعات به صورت Block-based صورت می گیرد. از ویژگی های SAN می توان به پروتکل های FC و FCoE اشاره نمود این پروتکل ها دارای سرعت انتقال بالایی می باشند. تجهیزات SAN توان پردازشی بیشتری نسبت به NAS ها دارند.
در این تجهیزات redundancy کاملا رعایت شده است تا در صورت بروز رخداد در بخشی از سخت افزار ذخیره ساز SAN، سرویس دهی تجهیز ذخیره ساز مختل نشود. این تجهیزات از ظرفیت ذخیره سازی بالاتری نسبت به NAS پشتیبانی می نمایند همچنین Expansion فضا نیز در SAN به راحتی صورت می گیرد.
پروتکل های SAN دارای سربار پردازشی بسیار کمی هستند و امکان انتقال اطلاعات از یک ذخیره ساز SAN به سایر ذخیره ساز ها توسط بستر FC امکان پذیر می باشد. این تجهیزات امکان Clustering در شبکه را نیاز فراهم می سازند.
از معایب SAN می توان به هزینه بالای پیاده سازی آن اشاره نمود. مدیریت تجهیزات SAN به مراتب سخت تر از NAS می باشد.تجهیزات SAN برای نیاز های گوناگون و در رده های مختلف تولید شده اند که هر کدام متناسب با وع کاربرد دارای ویژگی های سخت افزاری خاصی می باشد.